Rụng tóc từng mảng là căn bệnh liên quan đến hệ thống miễn dịch của cơ thể, tạo ra những mảng hói trên da đầu của bạn. Vậy đâu là nguyên nhân gây rụng tóc từng mảng? Trong bài viết dưới đây, cũng Lux Beauty Center tìm hiểu sâu hơn về căn bệnh này nhé!
Rụng tóc từng mảng là gì?
Trước khi xem nguyên nhân gây ra rụng tóc từng mảng là gì, bạn cần có hiểu biết tổng quát về căn bệnh trên. Rụng tóc từng mảng là một kiểu bệnh tự miễn, trong đó, các tế bào miễn dịch “hiểu nhầm” tế bào nang tóc là “vật thể lạ” nên tấn công chúng. Điều này gây ra các mảng hói trên da đầu, thậm chí ở các vùng lông trên cơ thể.
Kích thước của các vùng rụng tóc và mật độ tóc rụng sẽ khác nhau tùy từng đối tượng. Tuy nhiên, theo ghi nhận, mảng tóc rụng sẽ có đường kính từ vài mi li mét đến vài cen ti mét.
Nguyên nhân gây rụng tóc từng mảng
Lux Beauty Center xin chia sẽ rằng nhóm nguyên nhân gây rụng tóc từng mảng bao gồm:
1. Yếu tố di truyền
Các nhà khoa học đã nghiên cứu được có một nhóm gen, phức hợp kháng nguyên bạch cầu ở người (HLA) gây ra căn bệnh này. Do đó, nếu trong gia đình bạn có bố, mẹ hay ông bà có nhóm gen liên quan đến rụng tóc từng mảng thì bạn có khả năng cao mắc rụng tóc theo vùng.
Đến nay, có hơn 100 biến thể gen đã được liên kết với rụng tóc từng mảng thông qua nghiên cứu di truyền toàn bộ hệ gen (GWAS). Tuy nhiên, không phải tất cả các gen đều có tác động mạnh mẽ như nhau.
Dưới đây là một số nghiên cứu về gen di truyền góp phần gây ra rụng tóc từng mảng:
1 – Theo nghiên cứu của một nhóm điều tra của Trung tâm Y tế Đại học Colombia thực hiện đã được công bố trên tạp chí Nature (1/7/2010), có 8 gen gây ra căn bệnh rụng tóc từng mảng. Trong 8 gen đó, có một gen nổi bật có vai trò khởi phát cho căn bệnh này đó là ULBP3 – một tế bào có vai trò “dẫn đường” cho các tế bào gây độc đến cơ quan cơ thể con người. Thông thường, ULBP3 không có nhiều trong nang tóc nhưng protein của ULBP3 lại có nhiều trong nang tóc của người bị rụng tóc từng mảng.
Các protein này thu hút NKG2D – một thụ thể (receptor) trên bề mặt các tế bào miễn dịch như tế bào NK (Natural Killer) và một số tế bào T. NKG2D sẽ nhận diện các phần tử căng thẳng trên những tế bào bị tổn thương hoặc nhiễm bệnh, từ đó kích hoạt cơ chế tiêu diệt chúng của hệ miễn dịch. Qua đó, chúng ta có thể hiểu rằng, protein của ULBP3 có liên quan đến hoạt động “tiêu diệt nhầm” những nang tóc khỏe mạng của tế bào miễn dịch.
2 – Nghiên cứu về mức độ tiến triển của chứng rụng tóc từng mảng của Tiến sĩ Christiano và nhóm của bà cho thấy điều này có liên quan đến số lượng gen rụng tóc từng mảng mà người đó mang trong mình. Theo đó, với những người mang 13 – 14 gen (mỗi gen gồm hai cặp) thì bệnh không tiến triển. Với những người mang 16 gen trở lên, bệnh tiến triển thành chứng rụng tóc toàn thân (hói đầu hoàn toàn).
Nghiên cứu được thực hiện bởi hơn 1000 mẫu tóc thu thập bởi Cơ quan đăng ký rụng tóc từng vùng của mỗi quốc gia, cơ quan đăng ký rụng tóc theo mảng do Viện quốc gia về bệnh viêm khớp, cơ xương và da tại Viện y tế quốc gia tài trợ.
2. Yếu tố môi trường
Môi trường cũng là một trong các nguyên nhân gây rụng tóc từng mảng mà bạn cần lưu ý. Theo Thư viện Y khoa Quốc gia, dưới đây là những con số thống kê về yếu tố môi trường có tác động đến rụng tóc theo vùng:
Căng thẳng
Căng thẳng tâm lý góp phần gây ra rụng tóc từng mảng. Một nghiên cứu đã báo cáo rằng 23% bệnh nhân bị rụng tóc theo vùng đã từng trải qua khủng hoảng cảm xúc.
Hút thuốc
Trong thuốc lá chứa rất nhiều hóa chất độc hại, đặc biệt là nicotin. Hút thuốc lá gây ra các bệnh viêm da khác nhau, ảnh hưởng đến sự phát triển của chứng tóc. Theo nghiên cứu của dịch tễ học, những người hút thuốc lá có nguy cơ bị rụng tóc từng mảng cao gấp 1.88 lần người bình thường. Với người hút thuốc trên 10 năm thì con số này là 2.25. Ngoài ra, nếu trung bình mỗi ngày, bạn dùng 5 điếu thuốc thì khả năng bị rụng tóc từng vùng cao gấp 2.03 người bình thường.
Ngoài ra thì khói thuốc cũng làm trầm trọng hơn tình trạng rụng tóc từng mảng. Khói thuốc lá chứa nhiều gốc tự do, chúng có thể tích tụ trong nang tóc và phá vỡ đặc quyền miễn dịch, gây ra tóc rụng theo mảng.
Uống rượu
Theo một phân tích thống kê cho thấy, rượu có thể có vai trò sinh bệnh của rụng tóc từng mảng. Những người uống rượu thường xuyên mà bị viêm da do Th17 có nguy cơ trở nên trầm trọng hơn và rụng tóc từng mảng do Th17 trung gian cũng bị ảnh hưởng bởi trực tiếp tiếp xúc với rượu.
Tuy nhiên, cũng có nghiên cứu cho rằng những người tiêu thụ rượu thường xuyên có tỷ lệ rụng tóc từng vùng thấp hơn người bình thường là 0,49. Rượu giúp giảm căng thẳng – nguyên nhân sinh bệnh rụng tóc theo mảng nếu bạn tiêu thụ ở một tỷ lệ thích hợp.
Tóm lại, hiệu quả lâu dài của rượu với căn bệnh này cần được làm rõ thêm trong các nghiên cứu tiếp theo.
Rối loạn giấc ngủ
Theo thông nghiên cứu trên 25.800 bệnh nhân mắc chứng rối loạn giấc ngủ và 129.000 đối chứng, nguy cơ của người rối loạn giấc ngủ bị rụng tóc từng mảng tăng lên 1,651 lần và xu hướng này đặc biệt quan sát thấy ở nhóm người trẻ tuổi, dưới 45 tuổi. Phân tích đa biến cũng cho thấy khả năng mắc rụng tóc từng mảng có liên quan với chứng rối loạn giấc ngủ với độ chênh lệch là 1,913.
Một nghiên cứu khác trên 5648 bệnh nhân mắc chứng rụng tóc từng mảng và 22.592 đối chứng thì người bị rối loạn giấc ngủ tăng nguy cơ bị rụng tóc theo mảng là 4.7 lần. Ngoài ra, rối loạn giấc ngủ cũng làm ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, tác động đến tế bào nang tóc và gây ra chứng rụng tóc từng vùng.
Béo phì
Béo phì làm tăng nguy cơ phản ứng miễn dịch Th1 trên da. Nếu như bạn mắc rụng tóc từng mảng qua trung gian Th1 thì béo phì được cho là làm tăng nguy cơ và sự trầm trọng hơn cho căn bệnh này.
Béo phì có thể góp phần vào cơ chế sinh bệnh của rụng tóc từng mảng thông qua các phản ứng miễn dịch qua trung gian Th2. Một số yếu tố liên quan có thể kể đến như:
- Viêm da dị ứng: Béo phì làm tăng tỷ lệ mắc viêm da dị ứng. Viêm da dị ứng có liên quan đến đáp ứng miễn dịch Th2, tương tự như cơ chế miễn dịch trong rụng tóc từng mảng.
- Tăng sản xuất TSLP: Theo thí nghiệm ở chuột thì chế độ ăn nhiều chất béo kích thích sản xuất TSLP, tăng cường phản ứng Th2, liên quan đến viêm da và có thể ảnh hưởng đến rụng tóc từng mảng.
- Suy giảm chức năng bảo vệ da, làm tăng nguy cơ tổn thương da và kích hoạt đáp ứng miễn dịch bất thường.
Chế độ dinh dưỡng
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của tóc. Chính vì vậy, thiếu dinh dưỡng cũng góp phần gây ra căn bệnh này, cụ thể:
- Sắt: Sắt có liên quan đến quá trình tạo máu và cung cấp oxy cho nang tóc.
- Kẽm: Kẽm giúp phát triển tế bào tóc. Thiếu kẽm khiến tóc yếu ớt và dễ rụng.
- Vitamin D: Vitamin D điều chỉnh các phản ứng miễn dịch, và thiếu hụt nó có liên quan đến các bệnh tự miễn như rụng tóc từng mảng.
- Biotin (Vitamin B7): Vitamin B7 là một chất rất quan trọng với tóc. Thiếu chất này dễ dẫn đến nhiều vấn đề về tóc.
- Vitamin C và E: Giúp bảo vệ nang tóc khỏi tổn thương do stress oxy hóa. Thiếu hụt các chất này có thể làm tóc yếu và dễ gãy.
- Bệnh celiac hoặc không dung nạp gluten: Các căn bệnh này có thể gây ra rụng tóc từng mảng do cơ chế viêm và hấp thu kém dinh dưỡng.
- ….
3. Yếu tố bệnh lý
Theo tạp chí MDPI (Multidisciplinary Digital Publishing Institute) – một nhà xuất bản học thuật có trụ sở tại Thụy Sĩ, một số căn bệnh có liên quan tới rụng tóc từng mảng có thể kể đến đó là:
- Một nghiên cứu năm 2011 cho thấy, bệnh rụng tóc từng mảng có liên quan tới các bệnh miễn dịch như bệnh bạch biến, bệnh lupus ban đỏ hệ thống, bệnh vẩy nến, viêm da dị ứng, bệnh tuyến giáp tự miễn và viêm mũi dị ứng.
- Năm 2022, theo phát hiện của Sule Goksin và cộng sự, bệnh nhân bị rụng tóc từng mảng cũng có xu hướng mắc các bệnh tự miễn khác. Ở trẻ em bị rụng tóc từng mảng thì thường bị các bệnh kèm theo như viêm da dị ứng, thiếu máu, béo phì, bệnh vẩy nến và trầm cảm.
Nguyên nhân làm rụng tóc từng mảng trở nên trầm trọng hơn
Ngoài các nguyên nhân gây rụng tóc từng mảng, bạn cũng cần lưu ý những yếu tố khiến căn bệnh này phát triển “mạnh” hơn:
1. Phản ứng miễn dịch do sự kết hợp của nhiều yếu tố
Rụng tóc từng mảng thường không chỉ do một nguyên nhân cụ thể mà là sự kết hợp của nhiều yếu tố. Ví dụ, di truyền sẽ tăng nguy cơ phản ứng miễn dịch bất thường, trong khi căng thẳng và stress làm tăng sự tấn công tế bào nang tóc của cơ thể. Điều này kéo theo tình trạng viêm mãn tính, làm những tế bào nang tóc tổn thương và tình trạng rụng tóc từng mảng trở nên tồi tệ hơn.
2. Môi trường sống không lành mạnh
Tình trạng rụng tóc từng mảng có thể xấu đi bởi các yếu tố từ môi trường tác động vào, làm suy yếu hệ miễn dịch: ô nhiễm không khí, tiếp xúc với hóa chất độc hại, thói quen sinh hoạt không lành mạnh (thiếu ngủ, stress kéo dài),… Những bệnh nhân sống trong môi trường ô nhiễm thường có nguy cơ bị viêm da đầu, khiến tóc dễ rụng hơn.
3. Chăm sóc tóc và da đầu không đúng cách
Những người bị rụng tóc từng mảng cần sự chăm sóc tóc cẩn thận và tỉ mỉ hơn. Việc chăm sóc không đúng cách như sử dụng sản phẩm không phù hợp, lạm dụng hóa chất (thuốc nhuộm, uốn, duỗi), hoặc bỏ qua vệ sinh da đầu có thể làm nang tóc tổn thương hơn, dẫn đến nhiều vùng rụng tóc hơn.
Ngoài ra, các thói quen như cột tóc quá chặt hoặc dùng nhiệt quá cao khi gội đầu cũng gây căng thẳng lên tóc, khiến tình trạng rụng tóc theo vùng nặng hơn.
Rụng tóc từng mảng có tác động thế nào đến đời sống con người?
Áp lực tâm lý: Vậy rụng tóc từng mảng có đáng lo? Rụng tóc từng mảng có thể là ác mộng đối với nhiều người. Chúng gây ra tâm lý tự ti về ngoại hình cũng như trong giao tiếp xã hội. Nhiều người phải trải qua áp lực xã hội do cảm thấy khác biệt hoặc bị kỳ thị, đặc biệt nếu tình trạng mất tóc rõ ràng.
Công việc ảnh hưởng: Trong một số ngành nghề, rụng tóc khiến nhiều người mất đi cơ hội phát triển bản thân vì yêu cầu ngoại hình. Tâm lý tiêu cực của rụng tóc cũng khiến bạn mất tập trung và giảm hiệu suất công việc.
Vấn đề sức khỏe: Ngoài ra, rụng tóc theo vùng cũng khiến nhiều người lo lắng rụng tóc từng vùng có phải dấu hiệu bệnh lý nào không. Đây là một căn bệnh thường gặp, có thể xuất hiện ở bất cứ giai đoạn nào trong cuộc đời bạn. Rụng tóc theo vùng có thể biến mất một thời gian rồi tái phát, hoặc bệnh sẽ theo bạn suốt cuộc đời. Đây là căn bệnh khá khó đoán.
Ngoài ra, rụng tóc từng vùng cũng có thể kèm theo các bệnh như bệnh tuyến giáp, tiểu đường tuýp 1 hoặc lupus. Bạn nên theo dõi tình trạng sức khỏe bản thân để đi khám bác sĩ nếu cần thiết.
Nếu như bạn muốn tìm hiểu thêm về dấu hiệu và cách chữa trị căn bệnh này thì có thể tham khảo thêm bài viết này của Lux Beauty Center nhé: TÌM HIỂU RỤNG TÓC TỪNG MẢNG LÀ GÌ? AI DỄ MẮC PHẢI? NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ
Kết luận
Như vậy, có nhiều nguyên nhân gây rụng tóc từng mảng như: di truyền, yếu tố môi trường (căng thẳng, hút thuốc, tiêu thụ rượu, rối loạn giấc ngủ,..) và một vài bệnh lý. Lux Clinic hy vọng việc hiểu rõ nguyên nhân gây rụng tóc theo vùng sẽ giúp bạn có cách phòng tránh và chữa trị phù hợp.
Đọc Thêm:
>>> BỊ HÓI ĐẦU CÓ SAO KHÔNG? 6 LỢI ÍCH VỀ HÓI ĐẦU BẠN CÓ BIẾT?
>>> CẤY TÓC TỰ THÂN LÀ GÌ? CÓ HIỆU QUẢ KHÔNG? TÌM HIỂU ƯU, NHƯỢC ĐIỂM
>>> PHÂN BIỆT CẤY TÓC TỰ THÂN VÀ CẤY TÓC NHÂN TẠO CHỈ TRONG VÀI PHÚT ĐỌC
>>> Thắc mắc: Tóc bạc sớm ở nam có sao không? Nguyên nhân và cách khắc phục
>>> CẤY TÓC LÀ GÌ? CẤY TÓC CÓ HIỆU QUẢ KHÔNG? NHỮNG AI NÊN CẤY TÓC
__________________
LUX BEAUTY CENTER – VIỆN THẨM MỸ CÔNG NGHỆ CAO
Địa chỉ: 33C1 Tú Xương, P. Võ Thị Sáu, Q.3
Email: marketing@luxbeautycenter.com
Hotline: 1900 252689 – 028 3930 2028
Website: https://luxclinic.vn/
Fanpage: Lux Beauty Center
*Vui lòng để lại thông tin – Lux Beauty Center sẽ gọi cho bạn ngay!
